1
00:00:00,000 --> 00:00:05,300

2
00:00:05,300 --> 00:00:07,300
DOUG LLOYD: Siz ba艧lamaq kimi
funksiyalar谋 il蓹 i艧,

3
00:00:07,300 --> 00:00:09,966
ba艧qa bir 艧ey olmaq niyy蓹tind蓹dir
anlamaq, h蓹qiq蓹t蓹n, vacibdir,

4
00:00:09,966 --> 00:00:12,380
olan d蓹yi艧蓹n daxilind蓹 anlay谋艧d谋r.

5
00:00:12,380 --> 00:00:14,490
Bel蓹 ki, daxilind蓹 bir
d蓹yi艧蓹n xarakterik

6
00:00:14,490 --> 00:00:18,860
ki funksiyalar谋 m眉蓹yy蓹n
ki, d蓹yi艧蓹n 蓹ld蓹 edil蓹 bil蓹r.

7
00:00:18,860 --> 00:00:24,595
>> C iki 蓹sas scopes var,
yerli d蓹yi艧蓹nl蓹rin v蓹 qlobal d蓹yi艧蓹nl蓹r.

8
00:00:24,595 --> 00:00:27,830
陌ndi yerli d蓹yi艧蓹nl蓹rin yaln谋z
funksiyalar谋 莽蓹r莽iv蓹sind蓹 蓹ld蓹 edil蓹

9
00:00:27,830 --> 00:00:29,045
onlar yarad谋lm谋艧 edirik.

10
00:00:29,045 --> 00:00:32,170
Onlar h蓹r il蓹 蓹ld蓹 edil蓹 bilm蓹z
proqram m枚vcud funksiyas谋,

11
00:00:32,170 --> 00:00:34,184
yaln谋z funksiyas谋
bu da yarad谋lm谋艧d谋r.

12
00:00:34,184 --> 00:00:36,350
Qlobal d蓹yi艧蓹nl蓹r,
Dig蓹r t蓹r蓹fd蓹n, 蓹ld蓹 edil蓹 bil蓹r

13
00:00:36,350 --> 00:00:37,719
proqram h蓹r hans谋 bir funksiyas谋 il蓹.

14
00:00:37,719 --> 00:00:40,260
V蓹 s蓹b蓹bi
Onlar daxili yarad谋lm谋艧 deyilik, 莽眉nki

15
00:00:40,260 --> 00:00:41,441
h蓹r hans谋 bir funksiyas谋.

16
00:00:41,441 --> 00:00:43,690
Biz xaricind蓹 onlara elan
funksiyalar谋, olan

17
00:00:43,690 --> 00:00:48,940
h蓹r funksiyas谋 bilir o dem蓹kdir ki,
bu v蓹 daxil olmaq v蓹 manipulyasiya ed蓹 bil蓹r.

18
00:00:48,940 --> 00:00:52,010
>> Bu g眉n蓹 q蓹d蓹r zaman谋 olduqca var
q蓹d蓹r yaln谋z i艧l蓹yirik

19
00:00:52,010 --> 00:00:54,280
yerli d蓹yi艧蓹nl蓹rin.

20
00:00:54,280 --> 00:00:58,320
Burada bir n眉mun蓹 莽ox, 莽ox var
sad蓹 蓹sas funksiyas谋 v蓹 bir 莽ox sad蓹

21
00:00:58,320 --> 00:01:00,680
biz yazd谋q 蓹lav蓹 funksiyas谋.

22
00:01:00,680 --> 00:01:03,180
Bu halda, x hans谋
M蓹n yaln谋z ya艧谋l r蓹ngli etdik

23
00:01:03,180 --> 00:01:07,400
m枚vqeyind蓹 qeyd etm蓹k v蓹 ya
ki, d蓹yi艧蓹n daxilind蓹,

24
00:01:07,400 --> 00:01:09,240
眉莽 funksiyas谋 yerli.

25
00:01:09,240 --> 00:01:12,300
茝sas b眉t眉n x istinad ed蓹 bilm蓹z.

26
00:01:12,300 --> 00:01:14,259
Bu n蓹 bilmir.

27
00:01:14,259 --> 00:01:17,050
No dig蓹r funksiyas谋, 蓹slind蓹, biz 蓹g蓹r
burada 蓹lav蓹 funksiyalar谋 var idi

28
00:01:17,050 --> 00:01:19,360
x m眉raci蓹t ed蓹 bil蓹r.

29
00:01:19,360 --> 00:01:23,520
>> Eynil蓹, m蓹n etdiyiniz n蓹tic蓹l蓹rini
mavi r蓹ngli, yaln谋z 蓹sas yerli edir.

30
00:01:23,520 --> 00:01:26,980
Yaln谋z 蓹sas n蓹 bilir
d蓹yi艧蓹n n蓹tic蓹sidir.

31
00:01:26,980 --> 00:01:30,010
眉莽 istifad蓹 ed蓹 bilm蓹z.

32
00:01:30,010 --> 00:01:32,580
>> 陌ndi qeyd olundu臒u kimi,
qlobal d蓹yi艧蓹nl蓹r m枚vcuddur.

33
00:01:32,580 --> 00:01:35,575
Ki, d蓹yi艧蓹n elan 蓹g蓹r
h蓹r hans谋 bir funksiyas谋 k蓹narda,

34
00:01:35,575 --> 00:01:38,290
funksiyalar谋 b眉t眉n
proqram 眉莽眉n m眉raci蓹t ed蓹 bil蓹r.

35
00:01:38,290 --> 00:01:44,010
Bel蓹 ki, bu halda m蓹n qeyd etdik
qlobal d蓹yi艧蓹n b蓹yannam蓹 ya艧谋l.

36
00:01:44,010 --> 00:01:45,830
Bu halda,
d蓹yi艧蓹n varl谋q elan

37
00:01:45,830 --> 00:01:48,720
yaln谋z qlobal adlan谋r
bu bar蓹d蓹 莽ox ayd谋n.

38
00:01:48,720 --> 00:01:49,720
Bu tipli float edir.

39
00:01:49,720 --> 00:01:52,940
V蓹 m蓹n d蓹y蓹r 0,5050 t蓹yin.

40
00:01:52,940 --> 00:01:58,080
>> Siz 蓹sas v蓹 g枚r蓹c蓹ksiniz
眉莽, m蓹n qlobal m眉raci蓹t ed蓹 edir蓹m.

41
00:01:58,080 --> 00:02:03,480
V蓹 蓹slind蓹, m蓹n proqram谋 vasit蓹sil蓹 getm蓹k 蓹g蓹r
蓹sas ilk z蓹ngl蓹r 眉莽 g枚st蓹rildiyi kimi,

42
00:02:03,480 --> 00:02:10,440
3 qlobal 眉莽 multiplies olan
1.5 艧ey onun d蓹y蓹ri m眉蓹yy蓹n edir,

43
00:02:10,440 --> 00:02:16,080
1.51 ya kimi bir 艧ey, v蓹
sonra 蓹sas da d蓹y蓹r 莽ap

44
00:02:16,080 --> 00:02:16,620
qlobal.

45
00:02:16,620 --> 00:02:24,424
0,5050 莽ap deyil, bel蓹 ki, 蓹sas, onu
, 1,51 qlobal d蓹f蓹 3 莽ap ed蓹c蓹k.

46
00:02:24,424 --> 00:02:27,340
Bel蓹 ki, zaman ehtiyatl谋 olmaq var
qlobal d蓹yi艧蓹nl蓹r 莽al谋艧谋r谋q.

47
00:02:27,340 --> 00:02:30,260
Onlar 莽ox 莽evik etdiyiniz is蓹
m蓹lumat ke莽m蓹k qadir olan

48
00:02:30,260 --> 00:02:32,650
蓹traf谋nda ki, h蓹r
funksiyas谋 istifad蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz,

49
00:02:32,650 --> 00:02:34,580
bu da b蓹zi ola bil蓹r
t蓹hl眉k蓹li n蓹tic蓹l蓹ri

50
00:02:34,580 --> 00:02:38,770
bir funksiyas谋 d蓹yi艧iklikl蓹r 蓹g蓹r
d蓹yi艧蓹n d蓹y蓹ri

51
00:02:38,770 --> 00:02:42,360
g枚zl蓹m蓹k 蓹vv蓹l d蓹yi艧diril蓹.

52
00:02:42,360 --> 00:02:44,200
>> Niy蓹 bu f蓹rq F蓹rq etmir?

53
00:02:44,200 --> 00:02:48,070
Niy蓹 biz qay臒谋 b蓹zi d蓹yi艧蓹nl蓹r olub
yerli v蓹 dig蓹r qlobal var?

54
00:02:48,070 --> 00:02:53,880
Yax艧谋, 莽ox hiss蓹si 眉莽眉n, yerli d蓹yi艧蓹nl蓹rin
C d蓹y蓹ri q蓹bul deyirl蓹r n蓹 var

55
00:02:53,880 --> 00:02:56,087
biz bir funksiyas谋 z蓹ng zaman.

56
00:02:56,087 --> 00:02:56,920
Bunun m蓹nas谋 n蓹dir?

57
00:02:56,920 --> 00:03:00,880
>> Yax艧谋, bir d蓹yi艧蓹n ke莽di zaman
d蓹y蓹ri, callee t蓹r蓹find蓹n hans谋

58
00:03:00,880 --> 00:03:04,350
funksiyas谋 dey蓹r蓹k bir yoldur
ki, d蓹yi艧蓹n q蓹bul edir ki,

59
00:03:04,350 --> 00:03:08,465
bir giri艧 kimi q蓹bul olur, bu, h蓹qiq蓹t蓹n
ki, d蓹yi艧蓹n 枚z眉 q蓹bul etmir.

60
00:03:08,465 --> 00:03:12,490
O, 枚z q蓹bul
bu sur蓹ti il蓹 i艧l蓹m蓹k 眉莽眉n.

61
00:03:12,490 --> 00:03:14,350
Bu h蓹qiq蓹t蓹n 蓹h蓹miyy蓹tli bir f蓹rq var.

62
00:03:14,350 --> 00:03:18,250
Biz yaln谋z bir ikinci 蓹vv蓹l g枚rd眉m
qlobal d蓹yi艧蓹nl蓹r il蓹,

63
00:03:18,250 --> 00:03:23,240
qlobal manipulyasiya 蓹g蓹r
bir funksiyas谋 d蓹yi艧蓹n t蓹siri

64
00:03:23,240 --> 00:03:26,390
ki, bir funksiyas谋 da艧谋y谋r
h蓹r bir dig蓹r funksiyas谋 vasit蓹sil蓹.

65
00:03:26,390 --> 00:03:28,920
>> Lakin yerli d蓹yi艧蓹nl蓹rin,
ki, do臒ru deyil.

66
00:03:28,920 --> 00:03:32,060
H蓹r bir funksiyas谋 zaman
giri艧 kimi d蓹yi艧蓹nl蓹rin q蓹bul

67
00:03:32,060 --> 00:03:36,367
bu d蓹yi艧蓹nl蓹rin sur蓹tl蓹rini almaq,
Biz d蓹yi艧蓹nl蓹rin 枚zl蓹ri.

68
00:03:36,367 --> 00:03:37,825
Bel蓹 ki, yan t蓹siri n蓹dir?

69
00:03:37,825 --> 00:03:40,450
O dem蓹kdir ki d蓹yi艧蓹n
z蓹ng funksiyas谋 ki,

70
00:03:40,450 --> 00:03:45,600
funksiyas谋 z蓹ng ed蓹r蓹k deyil,
d蓹yi艧m蓹z siz yaln谋艧 halda.

71
00:03:45,600 --> 00:03:50,420
>> M蓹s蓹l蓹n, bu kodu
foo b眉t眉n d蓹yi艧diril蓹 deyil.

72
00:03:50,420 --> 00:03:55,450
Int foo 4 b蓹rab蓹rdir, 眉莽 z蓹ng
foo, 眉莽 daxilind蓹,

73
00:03:55,450 --> 00:03:58,850
ki, foo ki g枚zl蓹m蓹k olard谋
3 vurulur v蓹 qaytar谋l谋r,

74
00:03:58,850 --> 00:04:01,450
lakin faktiki olaraq he莽 bir t蓹siri var.

75
00:04:01,450 --> 00:04:03,460
>> Burada baxmayaraq ki, bir 莽ox inc蓹 f蓹rq.

76
00:04:03,460 --> 00:04:06,520
Bu ist蓹diyiniz effekti yoxdur.

77
00:04:06,520 --> 00:04:07,730
Niy蓹 g枚r眉rs眉n眉z?

78
00:04:07,730 --> 00:04:11,500
Biz 蓹sas bu d蓹f蓹 foo 蓹sas edirik.

79
00:04:11,500 --> 00:04:16,899
>> Bel蓹 ki, int foo 4, foo b蓹rab蓹rdir
眉莽 foo, biz z蓹ng zaman,

80
00:04:16,899 --> 00:04:21,680
眉莽 枚z sur蓹tini al谋r
foo, 4 枚z sur蓹ti.

81
00:04:21,680 --> 00:04:27,340
Bu n蓹 4 d蓹f蓹 3, v蓹 ya geri deyir
d蓹yi艧蓹n d蓹f蓹 3 ke莽di olur.

82
00:04:27,340 --> 00:04:32,109
V蓹 sonra biz geri t蓹yin
眉莽 d蓹y蓹ri yenid蓹n foo.

83
00:04:32,109 --> 00:04:33,650
Bel蓹 ki, bu, h蓹qiq蓹t蓹n, foo 眉zerine olard谋.

84
00:04:33,650 --> 00:04:35,816
Bunu etm蓹k 眉莽眉n yegan蓹 yoldur
yerli d蓹yi艧蓹n il蓹 bu.

85
00:04:35,816 --> 00:04:38,120
Bel蓹 ki, indi biz bir 蓹lav蓹
burada kodu line

86
00:04:38,120 --> 00:04:40,870
茝sas sonuna at
, foo d蓹y蓹ri 莽ap

87
00:04:40,870 --> 00:04:45,030
蓹slind蓹 12 莽ap olard谋.

88
00:04:45,030 --> 00:04:48,600
>> D蓹yi艧蓹n daxilind蓹 眉mumiyy蓹tl蓹
bir problem 莽ox deyil

89
00:04:48,600 --> 00:04:51,190
Siz b眉t眉n ad谋n谋 蓹g蓹r sizin
d蓹yi艧蓹nl蓹rin f蓹rqli 艧eyl蓹r.

90
00:04:51,190 --> 00:04:54,920
Amma bu murdar c眉r 蓹ld蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz
Eyni d蓹yi艧蓹n ad谋

91
00:04:54,920 --> 00:04:58,820
莽ox funksiyalar谋 g枚r眉n眉r,
olan bir 莽ox olacaq.

92
00:04:58,820 --> 00:05:02,130
茝g蓹r i艧 deyils蓹
real d眉nya harada

93
00:05:02,130 --> 00:05:06,080
Siz 蓹m蓹kda艧l谋q 眉z蓹rind蓹 i艧l蓹yirik
m眉xt蓹lif qruplar谋 proqramlar谋 v蓹 insanlar

94
00:05:06,080 --> 00:05:11,000
Eyni yazmaq 眉莽眉n birlikd蓹 莽al谋艧谋r谋q
proqram v蓹 ya proqramlar谋n eyni,

95
00:05:11,000 --> 00:05:13,900
Onlar tez-tez d蓹yi艧蓹n t蓹krar laz谋md谋r
adlar谋, x眉susil蓹 眉mumi olanlar谋

96
00:05:13,900 --> 00:05:18,020
Bel蓹 x, y, I, J, v蓹 s.

97
00:05:18,020 --> 00:05:20,370
>> Amma d蓹yi艧蓹nl蓹r var
eyni ad谋, 蓹hat蓹 dair蓹si m蓹s蓹l蓹l蓹r

98
00:05:20,370 --> 00:05:23,080
bir az trickier analiz 蓹ld蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz.

99
00:05:23,080 --> 00:05:26,790
M蓹s蓹l蓹n, bilirsiniz
n蓹 莽ap olunacaq

100
00:05:26,790 --> 00:05:30,190
bu Proqram谋n sonunda?

101
00:05:30,190 --> 00:05:31,280
Bir d蓹qiq蓹 edin.

102
00:05:31,280 --> 00:05:33,382
Video Pause v蓹 oxumaq
Bu proqram vasit蓹sil蓹.

103
00:05:33,382 --> 00:05:35,590
Siz 眉st biz g枚r蓹 bil蓹rsiniz
bir funksiyas谋 b蓹yannam蓹 var

104
00:05:35,590 --> 00:05:37,350
art谋m adl谋 funksiyas谋 眉莽眉n.

105
00:05:37,350 --> 00:05:40,800
Ki, funksiyas谋 bir edir
parametri, biz x z蓹ng tam.

106
00:05:40,800 --> 00:05:42,610
V蓹 tam n蓹tic蓹l蓹r.

107
00:05:42,610 --> 00:05:44,820
Ki, ba艧谋nda qaytar谋lmas谋 n枚v眉 var.

108
00:05:44,820 --> 00:05:48,140
>> Sonra biz x蓹tl蓹ri 蓹sas, bir ne莽蓹 var
蓹sas kodu, olan son

109
00:05:48,140 --> 00:05:49,250
莽ap b蓹yanatd谋r.

110
00:05:49,250 --> 00:05:51,140
V蓹 burada sual, xat谋rlay谋ram.

111
00:05:51,140 --> 00:05:54,240
N蓹 h蓹qiq蓹t蓹n olacaq
Bu funksiya sonunda 莽ap?

112
00:05:54,240 --> 00:05:58,110
V蓹 sonra biz h蓹qiq蓹t蓹n var
A艧a臒谋dak谋 art谋m m眉蓹yy蓹n.

113
00:05:58,110 --> 00:06:01,760
>> Bel蓹 add谋m, bir d蓹qiq蓹
indeksi, 艧eyi iz.

114
00:06:01,760 --> 00:06:08,100
Siz 莽ap olunacaq n蓹 bilirik
bu Proqram谋n sonunda?

115
00:06:08,100 --> 00:06:08,600
>> Oldu.

116
00:06:08,600 --> 00:06:11,433
脺mid edir蓹m ki, bir ne莽蓹 saniy蓹 q蓹bul etdik
c蓹hd v蓹 bu bir analiz 眉莽眉n.

117
00:06:11,433 --> 00:06:13,370
Birlikd蓹 bunu ed蓹k.

118
00:06:13,370 --> 00:06:16,022
>> Bel蓹 ki, art谋m h蓹yata ke莽蓹r蓹k etdik
orada 眉st B蓹yannam蓹.

119
00:06:16,022 --> 00:06:17,230
Bu yay谋nd谋rma idi.

120
00:06:17,230 --> 00:06:18,570
O, 枚z d蓹yi艧蓹n deyil.

121
00:06:18,570 --> 00:06:19,879
O, 枚z 蓹hat蓹 dair蓹sini yoxdur.

122
00:06:19,879 --> 00:06:21,920
Bu, sad蓹c蓹 bir funksiyas谋 var
b蓹yannam蓹, bel蓹 ki, m蓹qs蓹dl蓹r 眉莽眉n

123
00:06:21,920 --> 00:06:24,330
bir ne analiz 莽al谋艧谋r
Bu proqram ba艧,

124
00:06:24,330 --> 00:06:26,660
biz d蓹 yaln谋z qar艧谋s谋n谋 almaq bil蓹r.

125
00:06:26,660 --> 00:06:29,560
>> 陌ndi biz bu halda var,
Bu problem 莽蓹tin s蓹b蓹bi

126
00:06:29,560 --> 00:06:34,030
biz yerli d蓹yi艧蓹nl蓹r var, 莽眉nki
蓹sas v蓹 art谋m, h蓹m d蓹 h蓹r hans谋

127
00:06:34,030 --> 00:06:35,090
adl谋 x edir.

128
00:06:35,090 --> 00:06:39,830
V蓹 蓹lb蓹tt蓹, bu m蓹s蓹l蓹nin mahiyy蓹ti deyil
x d蓹yi艧di olur s眉ss 眉莽眉n 莽al谋艧谋r

129
00:06:39,830 --> 00:06:41,890
v蓹 nec蓹 d蓹yi艧di almaq deyil.

130
00:06:41,890 --> 00:06:46,900
Bel蓹 ki, h蓹r instansiya r蓹ngli etdik
x 蓹sas q谋rm谋z谋 yerli ki.

131
00:06:46,900 --> 00:06:52,040
V蓹 m蓹n h蓹r instansiya r蓹ngli etdik
x mavi artt谋rmay谋 yerli var.

132
00:06:52,040 --> 00:06:55,220
>> 脺莽眉nc眉 x蓹tt Notice
蓹sas, y art谋m b蓹rab蓹rdir

133
00:06:55,220 --> 00:07:00,800
x ki, art谋m olan deyil
ke莽diyini 蓹sas x, v蓹 ya q谋rm谋z谋 x.

134
00:07:00,800 --> 00:07:03,320
Bu, bir kopyas谋n谋 q蓹bul 蓹ld蓹 edir.

135
00:07:03,320 --> 00:07:06,987
V蓹 yaln谋z i艧l蓹m蓹k olacaq
bu ki sur蓹ti, mavi x.

136
00:07:06,987 --> 00:07:08,820
Siz riyazi edirsinizs蓹
maili, g眉c

137
00:07:08,820 --> 00:07:14,230
蓹v蓹zin蓹 x alt kimi bu fikir
art谋m 眉莽眉n 蓹sas v蓹 alt x i 眉莽眉n m.

138
00:07:14,230 --> 00:07:15,700
Amma eyni fikirdir.

139
00:07:15,700 --> 00:07:18,999
x sub m, ya x q谋rm谋z谋
茝vv蓹lki slayd,

140
00:07:18,999 --> 00:07:21,790
local-- var d蓹yi艧蓹nl蓹r var
ki, daha 莽ox x instansiya edir

141
00:07:21,790 --> 00:07:26,900
蓹sas yerli v蓹 x sub i, v蓹 ya
茝vv蓹lki slide mavi d蓹yi艧蓹nl蓹r,

142
00:07:26,900 --> 00:07:30,760
x hallarda var ki,
artt谋rmay谋 yerli.

143
00:07:30,760 --> 00:07:36,220
>> Bel蓹 ki, anlamaq m眉mk眉n idi n蓹
sonunda 莽ap, bu funksiya?

144
00:07:36,220 --> 00:07:39,420
M蓹n Doug Lloyd oldum v蓹 bu CS50 edir.

145
00:07:39,420 --> 00:07:41,542