1
00:00:00,000 --> 00:00:02,395
>> [MUSIC PLAYING]

2
00:00:02,395 --> 00:00:05,750

3
00:00:05,750 --> 00:00:06,506
>> DOUG LLOYD: OK.

4
00:00:06,506 --> 00:00:08,880
Biz integers il蓹 莽al谋艧m谋艧,
biz simvol il蓹 莽al谋艧m谋艧,

5
00:00:08,880 --> 00:00:11,930
Biz 眉z眉b gedirdi 莽al谋艧d谋q,
ikiqat, siml蓹r, v蓹 bools.

6
00:00:11,930 --> 00:00:14,870
Biz 莽ox b眉t眉n olduqca can谋 sonra
[I艧itilemez] n枚vl蓹ri ki,

7
00:00:14,870 --> 00:00:17,100
birlikd蓹 biz蓹 b眉t眉n m枚vcud olmu艧dur.

8
00:00:17,100 --> 00:00:19,430
Amma indi biz daha bir 艧ey etm蓹k ist蓹yir蓹m.

9
00:00:19,430 --> 00:00:20,210
Biz bunu nec蓹 ed蓹 bil蓹r蓹m?

10
00:00:20,210 --> 00:00:22,560
Nec蓹 ki, biz m眉xt蓹lif data n枚v yaratmaq 眉莽眉n n蓹 etm蓹liy蓹m?

11
00:00:22,560 --> 00:00:26,130
Biz strukturlar谋 istifad蓹 ed蓹r蓹k bunu ed蓹 bil蓹rsiniz.

12
00:00:26,130 --> 00:00:30,180
Bel蓹 ki, strukturlar, biz蓹 birl蓹艧dirm蓹k 眉莽眉n imkan verir
m眉xt蓹lif n枚v d蓹yi艧蓹nl蓹rin

13
00:00:30,180 --> 00:00:34,810
bir yeni d蓹yi艧蓹n n枚v眉,
Hans谋 枚z n枚v眉 ad谋n谋 t蓹yin ed蓹 bil蓹rsiniz.

14
00:00:34,810 --> 00:00:37,570
Bu, h蓹qiq蓹t蓹n g眉cl眉
艧ey ed蓹 olmaq

15
00:00:37,570 --> 00:00:40,900
biz qrup indi bil蓹rsiniz, 莽眉nki
m眉xt蓹lif data n枚vl蓹ri elementl蓹ri

16
00:00:40,900 --> 00:00:43,910
birlikd蓹 bir m蓹ntiqi 蓹laq蓹si var.

17
00:00:43,910 --> 00:00:46,440
Biz bunu ed蓹 oldu臒unuz
sort Diziler il蓹, sa臒?

18
00:00:46,440 --> 00:00:49,540
Biz qrup d蓹yi艧蓹nl蓹r
Eyni data n枚v眉

19
00:00:49,540 --> 00:00:53,410
birlikd蓹 b枚y眉k bir hiss蓹sind蓹
yadda艧, bir s谋ra.

20
00:00:53,410 --> 00:00:56,660
>> Amma biz qar谋艧d谋rmaq bilm蓹mi艧ik
birlikd蓹 m眉xt蓹lif m蓹lumat n枚vl蓹ri.

21
00:00:56,660 --> 00:01:02,610
Biz bir tam qo艧maq, dey蓹 bilm蓹r蓹m
v蓹 bir xarakter, v蓹 ikiqat b眉t眉n

22
00:01:02,610 --> 00:01:05,330
eyni 艧ey v蓹
vahid z蓹ng.

23
00:01:05,330 --> 00:01:08,830
Lakin strukturlar谋, v蓹 ya
tez-tez structs adland谋r谋lacaq

24
00:01:08,830 --> 00:01:09,585
biz, h蓹qiq蓹t蓹n, bil蓹rsiniz.

25
00:01:09,585 --> 00:01:12,370
Bel蓹 bir qurulu艧 sort deyil
bir super d蓹yi艧蓹n kimi.

26
00:01:12,370 --> 00:01:16,530
Bu olan bir d蓹yi艧蓹n var
daxilind蓹 dig蓹r d蓹yi艧蓹nl蓹rin.

27
00:01:16,530 --> 00:01:19,650
Bel蓹 ki, burada bir n眉mun蓹 var
莽ox sad蓹 strukturu.

28
00:01:19,650 --> 00:01:23,380
Bu syntax baxmaq n蓹
bir avtomobil 眉莽眉n bir qurulu艧 yaratmaq ist蓹yir蓹m.

29
00:01:23,380 --> 00:01:25,250
陌ndi burada sintaksis il蓹 ged蓹k.

30
00:01:25,250 --> 00:01:27,400
Struct ki, var
g枚st蓹rir s枚z

31
00:01:27,400 --> 00:01:30,270
Burada yeni data type yarad谋lmas谋 al谋ram ki.

32
00:01:30,270 --> 00:01:33,860
X眉susil蓹, veri n枚v眉 ad谋 var
biz g枚r蓹c蓹ksiniz kimi, struct avtomobil olacaq.

33
00:01:33,860 --> 00:01:36,640
Amma bu tip sort
compiler off ki, bu

34
00:01:36,640 --> 00:01:42,440
d蓹yi艧蓹nl蓹rin bir qrup kimi gedir
eyni tipli bir hiss蓹si hesab etm蓹k

35
00:01:42,440 --> 00:01:44,010
bir d蓹qiq蓹.

36
00:01:44,010 --> 00:01:46,340
>> Cars, strukturu yaln谋z ad谋.

37
00:01:46,340 --> 00:01:50,590
Yen蓹 burada data type gedir
struct avtomobil, yaln谋z avtomobil olacaq.

38
00:01:50,590 --> 00:01:53,060
Amma different-- varsa
Bir ne莽蓹 structs yaratmaq

39
00:01:53,060 --> 00:01:56,950
Eyni proqram, siz laz谋md谋r
struct v蓹 struct ay谋rmaq.

40
00:01:56,950 --> 00:02:00,140
Bel蓹 ki, struct avtomobil, m蓹n d蓹 ola bil蓹r
struct t蓹l蓹b蓹, m蓹s蓹l蓹n,

41
00:02:00,140 --> 00:02:01,790
eyni proqramda.

42
00:02:01,790 --> 00:02:05,980
Q谋vr谋m a艧谋rma Inside var
deyil蓹n sah蓹l蓹rd蓹 b眉t眉n,

43
00:02:05,980 --> 00:02:07,954
v蓹 ya struktur 眉zvl蓹ri.

44
00:02:07,954 --> 00:02:10,370
Bel蓹 ki, b蓹zi 艧eyl蓹ri n蓹
Bir avtomobil xas olan?

45
00:02:10,370 --> 00:02:15,270
B蓹li, ad蓹t蓹n, bir il malikdir
bir model ad谋 v蓹 bir plaka,

46
00:02:15,270 --> 00:02:18,000
ad蓹t蓹n olan bir odometer
bu mil bir say谋,

47
00:02:18,000 --> 00:02:19,225
v蓹 b蓹lk蓹 bir m眉h蓹rrik 枚l莽眉s眉.

48
00:02:19,225 --> 00:02:23,570
G枚rd眉y眉n眉z kimi, m蓹n q蓹d蓹r qar谋艧d谋rmaqla al谋ram
integers v蓹 simvol v蓹 ikiqat.

49
00:02:23,570 --> 00:02:26,420
Onlar b眉t眉n olacaq
Bu yeni data n枚v眉 hiss蓹sidir.

50
00:02:26,420 --> 00:02:29,750
>> N蓹hay蓹t, son 艧ey etm蓹k laz谋md谋r,
Bu ki莽ik n枚qt蓹li verg眉l unutmay谋n

51
00:02:29,750 --> 00:02:30,290
Sonda.

52
00:02:30,290 --> 00:02:34,380
Biz strukturu m眉蓹yy蓹n bitirm蓹k sonra,
Biz sonunda n枚qt蓹li verg眉l qoymaq laz谋md谋r.

53
00:02:34,380 --> 00:02:37,325
Bu, 莽ox 眉mumi sintaktik var
s蓹hv, bir funksiyas谋 il蓹, 莽眉nki,

54
00:02:37,325 --> 00:02:40,200
misal 眉莽眉n, yaln谋z olard谋
a莽谋q buruq brace, yax谋n buruq brace.

55
00:02:40,200 --> 00:02:42,950
Siz bir n枚qt蓹li verg眉l qoymaq deyil
bir funksiyas谋 m眉蓹yy蓹n sonu.

56
00:02:42,950 --> 00:02:46,430
Bu funksiya kimi g枚r眉n眉r
m眉蓹yy蓹n, lakin bu deyil,

57
00:02:46,430 --> 00:02:49,653
v蓹 bel蓹 n枚qt蓹li verg眉l var
yaln谋z bir 枚y眉d-n蓹sih蓹tdir ki,

58
00:02:49,653 --> 00:02:52,440
莽眉nki orada qoymaq laz谋md谋r
compiler ba艧qa olacaq

59
00:02:52,440 --> 00:02:53,510
onunla n蓹 bilirik.

60
00:02:53,510 --> 00:02:56,160
Bu, 莽ox 眉mumi s蓹hv var
t蓹sad眉f蓹n etm蓹k

61
00:02:56,160 --> 00:02:58,570
zaman ilk strukturlar谋 m眉蓹yy蓹n edirik.

62
00:02:58,570 --> 00:02:59,500
>> OLDU.

63
00:02:59,500 --> 00:03:02,824
Bel蓹 ki, biz ad蓹t蓹n bizim strukturlar谋 m眉蓹yy蓹n
Bizim proqramlar谋 莽ox 眉st

64
00:03:02,824 --> 00:03:05,490
onlar y蓹qin ki, olacaq, 莽眉nki
莽ox funksiyalar谋 il蓹 istifad蓹 edil蓹c蓹k.

65
00:03:05,490 --> 00:03:08,850
Biz m眉蓹yy蓹n etm蓹k ist蓹mir蓹m
bir funksiyas谋 daxilind蓹 struct,

66
00:03:08,850 --> 00:03:12,110
sonra biz only-- bil蓹r, 莽眉nki
strukturu 莽蓹r莽iv蓹sind蓹 h蓹qiq蓹t蓹n

67
00:03:12,110 --> 00:03:13,790
yaln谋z bu funksiyas谋 daxilind蓹 m枚vcuddur.

68
00:03:13,790 --> 00:03:17,450
Biz y蓹qin ki, bir strukturu m眉蓹yy蓹n etm蓹k ist蓹yir蓹m
bel蓹 ki, biz 莽ox funksiyalar谋 istifad蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz,

69
00:03:17,450 --> 00:03:20,670
v蓹 ya b蓹lk蓹 bird蓹n 莽ox da
birlikd蓹 ba臒lay谋r fayllar谋

70
00:03:20,670 --> 00:03:22,920
Bizim t蓹k proqram yaratmaq.

71
00:03:22,920 --> 00:03:24,920
B蓹z蓹n d蓹 yerin蓹
strukturu m眉蓹yy蓹n

72
00:03:24,920 --> 00:03:27,961
qoymaq 莽ox 眉st
, funt daxildir v蓹 sizin funt m眉蓹yy蓹n

73
00:03:27,961 --> 00:03:32,080
M蓹s蓹l蓹n, siz onlar谋 qoymaq bil蓹r
ayr谋-ayr谋 dot h fayllar谋, onda hans谋 siz蓹

74
00:03:32,080 --> 00:03:35,020
funt 枚z眉n眉z眉 daxildir.

75
00:03:35,020 --> 00:03:37,620
>> Bel蓹likl蓹, biz strukturlar谋 var, amma indi
biz onlar谋n i莽蓹risind蓹 almaq laz谋md谋r.

76
00:03:37,620 --> 00:03:39,800
Nec蓹 ki, biz daxilind蓹 al谋ram
daxil olmaq 眉莽眉n bir qurulu艧

77
00:03:39,800 --> 00:03:43,530
bu sub-d蓹yi艧蓹nl蓹r, o d蓹yi艧蓹nl蓹r
ki, struktur daxilind蓹 var?

78
00:03:43,530 --> 00:03:46,810
Yax艧谋, biz deyil蓹n bir 艧ey var
imkan verir dot operator,

79
00:03:46,810 --> 00:03:50,990
strukturunun sah蓹l蓹ri daxil olmaq 眉莽眉n.

80
00:03:50,990 --> 00:03:55,490
Bel蓹 ki, m蓹s蓹l蓹n, m蓹n b蓹yan etdik dey蓹k
M蓹nim strukturu data yerd蓹 yaz谋n

81
00:03:55,490 --> 00:03:59,020
m蓹nim proqram 眉st, v蓹 ya b蓹lk蓹 da
M蓹n funt var bir dot h fayl daxildir.

82
00:03:59,020 --> 00:04:03,360
M蓹n sonra yeni yaratmaq ist蓹yirsinizs蓹
ki, data n枚v眉 d蓹yi艧蓹n, m蓹n dem蓹k olar

83
00:04:03,360 --> 00:04:06,260
struct avtomobil, m蓹nim avtomobil, n枚qt蓹li verg眉l.

84
00:04:06,260 --> 00:04:11,580
M蓹n int dem蓹k olar kimi
x, v蓹 ya simli ad谋 n枚qt蓹li verg眉l.

85
00:04:11,580 --> 00:04:18,100
>> Burada data type, struct avtomobil
d蓹yi艧蓹n ad谋, m蓹nim avtomobil

86
00:04:18,100 --> 00:04:23,770
v蓹 sonra m蓹n dot operator istifad蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz
m蓹nim avtomobil m眉xt蓹lif sah蓹l蓹ri daxil.

87
00:04:23,770 --> 00:04:27,494
Bel蓹likl蓹, m蓹n avtomobil dem蓹k olar
dot 2011-ci il b蓹rab蓹rdir.

88
00:04:27,494 --> 00:04:28,410
Ki, m眉k蓹mm蓹l g枚z蓹l var.

89
00:04:28,410 --> 00:04:34,210
Siz geri 蓹g蓹r il, bir kimi m眉蓹yy蓹n edilmi艧dir
bu struct avtomobilin daxili Tamsay谋

90
00:04:34,210 --> 00:04:35,200
data n枚v眉.

91
00:04:35,200 --> 00:04:39,966
Struct avtomobil m蓹lumatlar谋n h蓹r hans谋 bir d蓹yi艧蓹n
n枚v眉, bel蓹 m蓹nim avtomobil kimi, m蓹n avtomobil dem蓹k olar

92
00:04:39,966 --> 00:04:44,030
dot il b蓹rab蓹rdir v蓹 sonra t蓹yin
b蓹zi tam d蓹y蓹ri, 2011.

93
00:04:44,030 --> 00:04:47,290
M蓹nim avtomobil dot n枚mr蓹li CS50 b蓹rab蓹rdir.

94
00:04:47,290 --> 00:04:51,180
M蓹nim kart dot odometer
50505 n枚qt蓹li verg眉l b蓹rab蓹rdir.

95
00:04:51,180 --> 00:04:53,270
O b眉t眉n var
m眉k蓹mm蓹l g枚z蓹l v蓹 var

96
00:04:53,270 --> 00:04:57,802
biz daxil nec蓹
strukturunun sah蓹l蓹ri.

97
00:04:57,802 --> 00:05:00,260
Structures, baxmayaraq ki, ehtiyac yoxdur
y谋臒谋n谋 yarad谋lacaq.

98
00:05:00,260 --> 00:05:02,950
Sad蓹c蓹 biz, h蓹r hans谋 dig蓹r d蓹yi艧蓹n kimi
dinamik onlar谋 ay谋ra bil蓹r.

99
00:05:02,950 --> 00:05:06,309
Biz bir proqram varsa ki, bil蓹r
莽ox strukturlar谋 yaradan,

100
00:05:06,309 --> 00:05:08,100
biz nec蓹 莽ox bilmir蓹m
biz laz谋m olacaq

101
00:05:08,100 --> 00:05:10,800
sonra biz dinamik laz谋md谋r
bu strukturlar谋n ayr谋lmas谋

102
00:05:10,800 --> 00:05:12,960
Bizim proqram kimi 莽al谋艧谋r.

103
00:05:12,960 --> 00:05:16,600
V蓹 biz daxil olacaq, bel蓹 ki
bu kontekstd蓹 bir qurulu艧un sah蓹l蓹ri,

104
00:05:16,600 --> 00:05:20,660
biz ilk dereference laz谋md谋r geri
strukturu pointer,

105
00:05:20,660 --> 00:05:24,810
V蓹 sonra biz bir dereference
pointer, sonra biz sah蓹l蓹ri 蓹ld蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz.

106
00:05:24,810 --> 00:05:26,830
Biz yaln谋z bir varsa
strukturu g枚st蓹rici,

107
00:05:26,830 --> 00:05:32,120
biz yaln谋z pointer dot sah蓹sind蓹 dey蓹 bilm蓹r蓹m
ad v蓹 biz arad谋臒谋n谋z n蓹 almaq.

108
00:05:32,120 --> 00:05:34,259
Dereferencing 蓹lav蓹 add谋m var.

109
00:05:34,259 --> 00:05:36,050
Bel蓹 ki, dey蓹k
蓹v蓹zin蓹 previous-- of

110
00:05:36,050 --> 00:05:38,770
yaln谋z 蓹vv蓹lki misal kimi,
蓹v蓹zin蓹 elan

111
00:05:38,770 --> 00:05:43,680
y谋臒谋n谋, struct avtomobil, m蓹nim
avtomobil, n枚qt蓹li verg眉l, m蓹n struct avtomobil dem蓹k

112
00:05:43,680 --> 00:05:48,020
star, bir bir g枚st蓹rici
struct avtomobil, m蓹nim avtomobil 莽a臒谋r谋b

113
00:05:48,020 --> 00:05:51,250
struct avtomobil malloc 枚l莽眉s眉 b蓹rab蓹rdir.

114
00:05:51,250 --> 00:05:54,950
Biz ne莽蓹-ne莽蓹 枚l莽眉s眉 anlamaq laz谋md谋r
Yeni data type tutur bayt.

115
00:05:54,950 --> 00:05:58,570
Siz m眉tl蓹q yaln谋z istifad蓹 etm蓹k laz谋m deyil
eni, int v蓹 ya char v蓹 ya h蓹r hans谋 枚l莽眉s眉

116
00:05:58,570 --> 00:05:59,715
daxili data n枚vl蓹ri.

117
00:05:59,715 --> 00:06:02,090
compiler kifay蓹t q蓹d蓹r a臒谋ll谋 deyil
ne莽蓹 bayt anlamaq 眉莽眉n

118
00:06:02,090 --> 00:06:04,170
yeni strukturu t蓹l蓹b olunur.

119
00:06:04,170 --> 00:06:09,610
Bel蓹likl蓹, m蓹n 枚z眉m眉 yadda艧 vahidi malloc
bir struct avtomobil ke莽irilm蓹si 眉莽眉n kifay蓹t q蓹d蓹r b枚y眉k,

120
00:06:09,610 --> 00:06:12,410
v蓹 m蓹n geri bir g枚st蓹rici almaq
yadda艧 ki, blok,

121
00:06:12,410 --> 00:06:16,090
ki, pointer m蓹nim avtomobil verilir.

122
00:06:16,090 --> 00:06:18,050
>> 陌ndi daxil olmaq ist蓹yirsinizs蓹,
m蓹nim avtomobil sah蓹l蓹ri,

123
00:06:18,050 --> 00:06:22,615
M蓹n ilk m蓹nim avtomobil dereference istifad蓹
dereference operator, ulduz

124
00:06:22,615 --> 00:06:26,620
biz g枚st蓹ricil蓹rin蓹 g枚rd眉m ki,
video, v蓹 sonra m蓹n dereference sonra,

125
00:06:26,620 --> 00:06:32,200
sonra m蓹n dot operator istifad蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz
m蓹nim avtomobil m眉xt蓹lif sah蓹l蓹ri daxil.

126
00:06:32,200 --> 00:06:35,490
2011-ci ilin b蓹rab蓹rdir dot m蓹nim avtomobil Star.

127
00:06:35,490 --> 00:06:38,480
Bu t蓹sir
biz bu halda ist蓹yir蓹m,

128
00:06:38,480 --> 00:06:41,960
biz dinamik var, 莽眉nki
m蓹nim avtomobil ay谋r谋b.

129
00:06:41,960 --> 00:06:43,610
>> Bu do臒ru olsa da, c眉r annoying var?

130
00:06:43,610 --> 00:06:44,818
陌ndi 2-add谋m prosesi var.

131
00:06:44,818 --> 00:06:47,460
陌ndi biz dereference-- var
biz bir ulduz operator,

132
00:06:47,460 --> 00:06:48,910
v蓹 biz bir dot operator var.

133
00:06:48,910 --> 00:06:51,660
V蓹 g枚zl蓹m蓹k bil蓹r, 莽眉nki
C proqram莽谋lar q谋sa yollar谋 sevgi

134
00:06:51,660 --> 00:06:53,740
艧ey蓹, bir var
q谋sa yol bunu.

135
00:06:53,740 --> 00:06:57,790
Arrow adl谋 bir operator var,
olan bu proses 莽ox asan edir.

136
00:06:57,790 --> 00:07:00,750
arrow i艧l蓹ri yoldur
ilk dereferences

137
00:07:00,750 --> 00:07:03,560
sol pointer
operator yan,

138
00:07:03,560 --> 00:07:06,620
v蓹 sonra, sonra dereferenced ed蓹r蓹k
sol pointer,

139
00:07:06,620 --> 00:07:09,620
Bu sa臒 sah蓹sind蓹 莽atmaz.

140
00:07:09,620 --> 00:07:14,170
V蓹 bel蓹 ki, 蓹vv蓹ll蓹r biz bu c眉r idi
m蓹nim avtomobil, b眉t眉n bu m蓹hsullar谋 dot star

141
00:07:14,170 --> 00:07:15,880
kimi orada ged蓹n bir 莽ox var idi.

142
00:07:15,880 --> 00:07:22,040
Amma n蓹 biz 蓹v蓹zin蓹 n蓹 ed蓹 艧eyl蓹rdir deyil
M蓹nim avtomobil arrow 2011-ci il b蓹rab蓹rdir.

143
00:07:22,040 --> 00:07:23,580
>> Yen蓹 burada n蓹l蓹r olur?

144
00:07:23,580 --> 00:07:25,720
Birincisi, m蓹n m蓹nim avtomobil dereferencing al谋ram.

145
00:07:25,720 --> 00:07:27,810
Hans谋 yen蓹 burada bir g枚st蓹ricisidir.

146
00:07:27,810 --> 00:07:31,270
Sonra sonra
M蓹n avtomobil dereferenced

147
00:07:31,270 --> 00:07:35,130
sonra sah蓹l蓹ri 蓹ld蓹 ed蓹 bil蓹rsiniz
il, bo艧qab, v蓹 odometer

148
00:07:35,130 --> 00:07:40,020
yaln谋z m蓹n bil蓹c蓹yi kimi ilk olan 蓹vv蓹l
m蓹nim avtomobil dereference 眉莽眉n istifad蓹 ulduz,

149
00:07:40,020 --> 00:07:42,020
v蓹 sah蓹d蓹n daxil olmaq 眉莽眉n n枚qt蓹.

150
00:07:42,020 --> 00:07:45,290
Bel蓹 ki, siz, strukturlar谋 ola bil蓹r
strukturlar谋na g枚st蓹ricil蓹rin蓹 ola bil蓹r,

151
00:07:45,290 --> 00:07:48,360
v蓹 daxil olmaq 眉莽眉n yollar谋 var
h蓹min strukturlar谋n sah蓹l蓹ri,

152
00:07:48,360 --> 00:07:52,600
Siz g枚st蓹ricil蓹rin蓹 var olub
Onlara v蓹 ya d蓹yi艧蓹nl蓹r 枚zl蓹ri.

153
00:07:52,600 --> 00:07:57,640
Dot v蓹 ya arrow, as谋l谋 olaraq
d蓹yi艧蓹n nec蓹 elan edildi.

154
00:07:57,640 --> 00:08:00,510
M蓹n Doug Lloyd deyil蓹m, bu CS50 edir.

155
00:08:00,510 --> 00:08:01,975